Αισθητικός

Σημαντική απειλή αποτελεί η απότομη αύξηση της αντιποίησης επαγγέλματος από αδήλωτη εργασία ανθρώπων που δεν κατέχουν το επαγγελματικό δικαίωμα τέλεσης αισθητικών πράξεων.  Ταυτόχρονα, ενέχει κινδύνους η είσοδος του ιατρικού κλάδου στην παροχή υπηρεσιών αισθητικής με ιδιαίτερα ανταγωνιστικό και άνισο τρόπο προς τα εργαστήρια αισθητικής. Συναφή  παραδείγματα αποτελούν η εκμετάλλευση της μη υποχρέωσης καταβολής ΦΠΑ στις ιατρικές υπηρεσίες με πιθανή επέκτασή της στην τέλεση αισθητικών πράξεων και η ενδεχόμενη επέκταση της συνταγογράφησης από τα φάρμακα στα καλλυντικά. Επισημαίνεται ότι το παραπάνω φαινόμενο σύμφωνα με καταγγελίες προς τα σωματεία, την Ομοσπονδία και τα Υπουργεία Υγείας και  Ανάπτυξης επιταχύνθηκε την περίοδο που τα εργαστήρια αισθητικής παρέμειναν μεγάλο χρονικό διάστημα κλειστά με κρατική εντολή στη διάρκεια της πανδημίας του Covid19. Ως εκ τούτου, δεν  αφορά πλέον επικίνδυνη τάση, αλλά υπαρκτό πρόβλημα.

Χρόνος εκδήλωσης: 0-1 έτη

Λέξεις-κλειδιά: αθέμιτος ανταγωνισμός, «ιατρική αισθητική»6, αδήλωτη εργασία, επαγγελματικά δικαιώματα

Απαραίτητη κρίνεται η ελάφρυνση της φορολόγησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων όσο και η δυνατότητα πρόσβασης σε προγράμματα χρηματοδότησης. Ο παράγοντας της χρηματοδότησης  είναι ζωτικής σημασίας για όλα τα επαγγέλματα υγείας που άπτονται της αξιοποίησης νέων τεχνολογιών. Ο αποκλεισμός του επαγγέλματος από την κωδικοποίηση RIS3 έχει θέσει εκτός ΕΣΠΑ  τον βασικό ΚΑΔ των επιχειρήσεων του χώρου της αισθητικής, μειώνοντας σε σημαντικό βαθμό τη δυνατότητα επένδυσης και την ανανέωση του εξοπλισμού των εργαστηρίων αισθητικής η οποία  στηρίζεται περισσότερο σε ιδίους πόρους και συμμετοχή. Τη νέα προγραμματική περίοδο (2021-2027), είναι σημαντικό ο κλάδος να συμπεριληφθεί σε δράσεις και ευκαιρίες χρηματοδότησης. Η  μη διαφαινόμενη αποκατάσταση του αποκλεισμού από την κωδικοποίηση RIS3 για τον βασικό ΚΑΔ του επαγγέλματος, θα επιτείνει την αβεβαιότητα για το μέλλον της χρηματοδότησης των εργαστηρίων αισθητικής.

Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη

Λέξεις-κλειδιά: ΕΣΠΑ 2021-2027, χρηματοδοτήσεις, φορολογική ελάφρυνση, επιλεξιμότητα κλάδου αισθητικής

Η συγκεκριμένη τάση αφορά στην ενδεχόμενη “νομιμοποίηση”/θεσμική ισχυροποίηση της έως τώρα τέλεσης υπηρεσιών αισθητικής σε μη αδειοδοτημένους χώρους και ανθρώπινο δυναμικό  χωρίς άδεια άσκησης επαγγέλματος. Παράλληλα, επισημαίνεται η αύξηση της αδήλωτης εργασίας, σε βάρος της προστασίας του καταναλωτή όσον αφορά την υγιεινή και την ασφάλεια των  παρεχόμενων υπηρεσιών, με τελικό αντίκτυπο στη φήμη των νόμιμων εργαστηρίων αισθητικής και των επαγγελματιών αισθητικών.

Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη

Λέξεις-κλειδιά: άδεια άσκησης επαγγέλματος, αδειοδοτημένα εργαστήρια αισθητικής, «πιστοποίηση γνώσεων αισθητικής»7, ασφάλεια και υγιεινή

Απειλή αποτελεί η πιθανή οριστική κατάργηση του Τμήματος Αισθητικής και Κοσμητολογίας της Θεσσαλονίκης. Διαπιστώνεται κίνδυνος απώλειας του πανεπιστημιακού κεκτημένου, εάν δεν  ισχυροποιηθεί το επιστημονικό έργο της Κατεύθυνσης Αισθητικής και Κοσμητολογίας του Τμήματος Βιοϊατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑ.Δ.Α.). Βάσει αυτών,  προκύπτει ανάγκη αντιμετώπισης της ενδεχόμενης ευρωπαϊκής ισοτίμησης «προς τα κάτω», με τη δικαιολόγηση της ανάγκης προώθησης εκπαιδευτικής σύγκλισης, αποτέλεσμα ενεργοποίησης  της συμφωνίας της Μπολόνια. Σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε αλλαγή του σχετικού νομοθετικού περιεχομένου πρέπει να διασφαλίζει την κατοχύρωση του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου  δικαιωμάτων στην αδειοδότηση λειτουργίας χώρων και άδειας άσκησης επαγγέλματος σε φυσικά πρόσωπα, αλλά και στις ίδιες τις δυνατότητες άσκησης του επαγγέλματος που συνεχώς διευρύνονται με την ανάπτυξη της τεχνολογίας.

Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη

Λέξεις-κλειδιά: πανεπιστημιακή εκπαίδευση, διασφάλιση πλαισίου αδειοδότησης, «επικαιροποίηση/εκσυγχρονισμός»8 της νομοθεσίας στην αισθητική

Η τάση αφορά στην ενίσχυση της γνώσης των καταναλωτών/τριών ως αποτέλεσμα παρουσίας και αναζήτησης πριν την τελική επιλογή υπηρεσίας στα κοινωνικά δίκτυα. Στο πλαίσιο αυτό,  αναμένεται αναζήτηση ποιοτικών, άμεσων και γρήγορων, πιο επεμβατικών και αποτελεσματικών, αλλά και επικαιροποιημένης τεχνολογίας υπηρεσιών. Ο/Η πελάτης/ισσα, πλέον, είναι σε θέση  να γνωρίζει ακριβώς διάρκεια, καλύτερη τιμή, πρωτόκολλο, για την επιλεγμένη του/της υπηρεσία, την οποία θα έχει κλείσει ηλεκτρονικά και αφού έχει αξιολογήσει κριτικές ή έχει κατευθυνθεί  εμπιστευόμενος από beauty editors, youtubers, instagramers, tik- tokers, κ.ά. (γενικά influencers).

Χρόνος εκδήλωσης: Άμεσα, 1-3 έτη

Λέξεις-κλειδιά: αξιολόγηση υπηρεσιών, άμεση διαφήμιση, έμμεση διαφήμιση, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιλογή υπηρεσίας μέσω διαδικτύου, influencers

Διαπιστώνεται αυξημένη έλλειψη γνώσεων διοίκησης και επιχειρηματικότητας των επαγγελματιών αισθητικών και συνεπώς υπάρχει ανάγκη εκπαίδευσής τους σε διοικητικά θέματα. Εξωστρέφεια, ενδυνάμωση των επαγγελματιών αισθητικών σε θέματα διοίκησης και πωλήσεων, απόκτηση οικονομικών γνώσεων και γνώσεων marketing, αλλά και γνώσεων διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού, αποτελούν κάποια από τα πεδία των επιχειρηματικών δεξιοτήτων στα οποία πρέπει να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν στοχευμένες εκπαιδευτικές δράσεις με στόχο την  αναβάθμιση της καθημερινής επαγγελματικής δραστηριότητας. Η παραπάνω προσαρμογή αναμένεται να γίνει σταδιακά ενισχύοντας, τρόπον τινά, την ταυτόχρονη μεταστροφή του ρόλου των επαγγελματιών αισθητικών από την καθαρή παροχή υπηρεσίας στην ανάπτυξη δεξιοτήτων διοίκησης και διαχείρισης που απαιτεί η προϊσταμενική θέση του επιβλέποντος υγειονομικά υπευθύνου  στους χώρους τέλεσης αισθητικών πράξεων.

Χρόνος εκδήλωσης: 3-5 έτη

Λέξεις-κλειδιά: εκπαίδευση σε διοικητικά θέματα, διά βίου μάθηση, επιχειρηματικές δεξιότητες, προώθηση των επαγγελματιών αισθητικών σε εταιρικές διευθυντικές θέσεις, αξιοποίηση  πανεπιστημιακών δυνατοτήτων

Σημαντική ευκαιρία με αβέβαιη πιθανότητα αποτελεί η ισχυροποίηση του επιστημονικού και τεχνολογικού τομέα του κλάδου μέσω συνεργασιών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, με  ενδυνάμωση της έρευνας στη δερμοαισθητική και τη δερμοκοσμητολογία και τη δημιουργία προηγμένης R’n’D κοιτίδας στη χώρα μας, με την ενεργό συμμετοχή σε αυτά τα συνεργατικά σχήματα  επαγγελματιών και φορέων εκπροσώπησης, προκειμένου να μεταφερθούν από και προς το τοπικό επίπεδο γνώσεις και εξελίξεις. Τα νόμιμα εργαστήρια αισθητικής δύναται να απορροφήσουν και να αξιοποιήσουν αυτές τις δυνατότητες, εάν υπάρξουν.

Χρόνος εκδήλωσης: 3-5 έτη

Λέξεις-κλειδιά: έρευνα και ανάπτυξη (R’n’D), «δερμοαισθητική και δερμοκοσμητολογία»9, πανεπιστήμιο, φορείς εκπροσώπησης επαγγελματιών

Επιτακτική κρίνεται η χρήση και η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για την προώθηση και την ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού (πχ. ψηφιακό μάρκετινγκ) για τους νόμιμους χώρους  τέλεσης αισθητικών πράξεων (νόμιμα εργαστήρια αισθητικής), με προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας. Η αναζήτηση του καταναλωτικού κοινού για αυτούς τους χώρους θα αυξήσει αντίστοιχα τη συμμετοχή των επαγγελματιών σε προγράμματα «διά βίου μάθησης», αναγκαία στον χώρο, η συμμετοχή στα οποία πλέον είναι ευκολότερη από ποτέ με την χρήση της  τεχνολογίας.

Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη

Λέξεις-κλειδιά: ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού για τα νόμιμα εργαστήρια αισθητικής, πλατφόρμες ηλεκτρονικής εκπαίδευσης, εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ψηφιακό μάρκετινγκ

Αναμένεται αυξημένος ανταγωνισμός στην εξαρτώμενη εργασία των ειδικών εφαρμογών αισθητικής/βοηθών (ακόμα και «διεθνής» σε επίπεδο μετακίνησης πληθυσμών) με πίεση του εργατικού  κόστους. Μια τέτοια εξέλιξη θα έχει αντίκτυπο στην ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών και εάν δεν διασφαλιστεί ένα κατώτατο όριο ποιοτικής παροχής, ενέχει κινδύνους για τη δημόσια  υγεία.

Χρόνος εκδήλωσης: 3-5 έτη

Λέξεις-κλειδιά: αύξηση ανταγωνισμού, τεχνικό υπαλληλικό προσωπικό εφαρμογών αισθητικής, χειριστές μηχανημάτων, μασέρ, ποιοτικές υπηρεσίες

Θεωρείται φυσική εξέλιξη στο επάγγελμα η επικράτηση του ακόλουθου επιχειρηματικού μοντέλου: Ένας/μία επιχειρηματίας με έναν/μία ή δύο πτυχιούχους αισθητικούς ανά χώρο εργαστηρίου αισθητικής, εποπτεύοντες ομάδα τεχνητών-χειριστών μηχανημάτων (βοηθών) για λόγους εξοικονόμησης κόστους εργασίας. Παράλληλα, αναμένονται μεταβολές του ανθρώπινου δυναμικού  άμεσα εξαρτώμενες από την εποχικότητα και την ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού στη χώρα. Τέλος, προβλέπονται συμπράξεις μεταξύ των επαγγελματιών με στόχο την αξιοποίηση κοινών  κτηριακών υποδομών για μείωση λειτουργικού κόστους.

Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη

Λέξεις-κλειδιά: μείωση λειτουργικού κόστους, συμπράξεις επαγγελματιών και συνεργατικοί χώροι, εποχικότητα προσλήψεων στους βοηθούς, ιαματικός τουρισμός

Τα επόμενα έτη αναμένεται σταδιακή υιοθέτηση πράσινων τεχνολογιών, συστημάτων και διαδικασιών από τους επαγγελματίες αισθητικούς. Συγκεκριμένες ενέργειες ανά πεδίο αναλύονται ως  εξής:

• Τεχνολογίες: Πλήρης αντικατάσταση των ενεργοβόρων συσκευών από ανακυκλώσιμες, χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης συσκευές, των τοξικών υλικών στα καλλυντικά από βιοδιασπώμενα και  των ρυπογόνων πρακτικών με φιλικού ή μηδενικού απορριμματικού αποτυπώματος (zero waste).
• Συστήματα: Δημιουργία αλυσίδων εργασίας παροχής υπηρεσίας με γνώμονα τη χαμηλή κατανάλωση ενέργειας (π.χ. εφαρμογή εργασιών που απαιτούν ζεστό νερό τις ώρες αυξημένης  ηλιοφάνειας).
• Διαδικασίες: Καθιέρωση συστήματος ανακύκλωσης, περιορισμός χρήσης ρεύματος, μείωση κατανάλωσης χαρτιού και νερού με παρεμβάσεις και διαδικασίες ελέγχου αυτών.

Το επίπεδο ενσωμάτωσης της παραπάνω τάσης είναι υψηλότερο σε ό,τι αφορά τους προμηθευτές του κλάδου, που έχουν κάνει σημαντικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση.

Χρόνος εκδήλωσης: 5+ έτη

Λέξεις-κλειδιά: ανακύκλωση, μείωση κατανάλωσης ρεύματος, ενεργειακή κλάση, μηδενικό απορριμματικό αποτύπωμα (zero waste)

Αναμένεται, σε συγκρατημένο βαθμό, αλλαγή προτίμησης σε τεχνολογίες και προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον (δημιουργία περιβαλλοντικής επιχειρηματικής συνείδησης στον κλάδο), όπως  και διαρκείς ενημερώσεις, προσπάθειες προώθησης βέλτιστων πρακτικών της αναφερόμενης κατηγορίας μέσω του Πανεπιστημίου, της ΟΣΕΔΑΕ και των τοπικών σωματείων. Χρήση κρατικών  οικονομικών-φορολογικών κινήτρων για την αγορά και την εφαρμογή συσκευών και προϊόντων green tech παραγωγής και clean tech απόδοσης και επιβολής προστίμων σε περιπτώσεις μη  συμμόρφωσης με περιβαλλοντικά πρότυπα.

Χρόνος εκδήλωσης: 5+ έτη

Λέξεις-κλειδιά: επιχειρηματική περιβαλλοντική συνείδηση, green tech, clean tech, κίνητρα/ πρόστιμα μη συμμόρφωσης σε περιβαλλοντικά πρότυπα, νέες καταναλωτικές συνήθειες