Αργυροχρυσοχόος

Ως βασικό αντικείμενο ο «Αργυροχρυσοχόος» αναλαμβάνει εργασίες χύτευσης κοσμημάτων, δημιουργίας νέων σχεδίων ή τροποποίησης υφιστάμενων σχεδίων, με χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ακόμη, αναλαμβάνει την κοπή σχεδίων σε καλούπια, επισκευή, αναμόρφωση και  ανασυγκρότηση παλαιών κοσμημάτων. Ανάλογα με την ειδικότητα, ο αργυροχρυσοχόος κατασκευάζει ολοκληρωμένα κοσμήματα ή αντικείμενα,  εξετάζει τις επιφάνειες των πολύτιμων λίθων με οπτικά όργανα, αναλαμβάνει την κοπή και στίλβωση πολύτιμων λίθων και τα τοποθετεί. Τέλος,  αναλαμβάνει την εγχάραξη και ανάγλυφη αποτύπωση γραμμάτων και σχεδίων και την εξέταση συναρμολογημένων ή τελικών προϊόντων για τη  διασφάλιση της συμμόρφωσής τους με τις τεθείσες προδιαγραφές.

Ο όρος «Αργυροχρυσοχόος» αφορά μία σειρά υπό-ειδικοτήτων (π.χ. χαράκτης, αδαμαντοδέτης) που μπορεί να ασκούνται από το ίδιο ή/και  περισσότερα άτομα.

Συναφές Επαγγελματικό Περίγραμμα (βάσει λίστας ΕΠ του ΕΟΠΠΕΠ):

Ο/η σύγχρονος/η αργυροχρυσοχόος στην Ελλάδα σχεδιάζει, κατασκευάζει και επιδιορθώνει κοσμήματα (σκουλαρίκια, βραχιόλια, δαχτυλίδια,  σταυρούς, μενταγιόν) και χρηστικά αντικείμενα (εκκλησιαστικά είδη, βάζα, δίσκους κ.ά.). Για την άσκηση του επαγγέλματος απαιτούνται ειδικές γνώσεις και δεξιότητες που αποκτούνται είτε μέσω προγραμμάτων σπουδών σε ΕΠΑ.Λ. και ΙΕΚ είτε μέσω της μαθητείας στα εργαστήρια της  αργυροχρυσοχοΐας. Δεν υπάρχει κάποιο πρόγραμμα σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα, ούτε επαγγελματικό περίγραμμα από τον  ΕΟΠΠΕΠ.

Διασύνδεση με άλλα επαγγέλματα / δραστηριότητες:

Επαγγελματικοί φορείς

Σε εθνικό επίπεδο:

• Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών (ΠΟΒΑΚΩ)

Σε ευρωπαϊκό/διεθνές επίπεδο:

• Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Κοσμημάτων – European Federation of Jewellery (EJF)
• Παγκόσμια Συνομοσπονδία Κοσμημάτων – World Jewellery Confederation (CIBJO)
• Διεθνές Συμβούλιο Υπεύθυνης Αργυροχρυσοχοΐας – Responsible Jewellery Council (RJC)
• Διεθνές Συμβούλιο Ασημιού – Silver Institute
• Παγκόσμιος Σύνδεσμος Γυναικών Αργυροχρυσοχόων – Women’s Jewelry Association (WJA)

Δεν υπάρχει νομοθεσία που να ορίζει τις προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλματος του «Αργυροχρυσοχόου», ωστόσο θα πρέπει  υποχρεωτικά να γνωστοποιείται η εγκατάσταση & λειτουργία του εργαστηρίου του σύμφωνα με τον Ν. 4442/2016. Επίσης, σύμφωνα με  τους  Κανόνες Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.- Υ.Α. 91354/2017, ΦΕΚ 2983Β΄, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6- ΕΝΟΤΗΤΑ  6.1, ΑΡΘΡΑ 53-59) οι Αργυροχρυσοχόοι εγγράφονται στο Ειδικό Μητρώο Αργυροχρυσοχόων του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου το οποίο χορηγεί  κωδικό αριθμό ταυτότητας κατασκευαστή, με τον οποίον οι ενδιαφερόμενοι σφραγίζουν με μεταλλική σφραγίδα όλα τα κοσμήματα που  κατασκευάζουν.

Βασική νομοθεσία σε εθνικό επίπεδο σε επίπεδο επαγγέλματος/κλάδου:

• Υπουργική Απόφαση 91354/2017, ΦΕΚ Β’ 2983/30-8-2017, «Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής  Υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.)»
• Ν. 4177/2013, ΦΕΚ 173 Α’ 2013 και ιδίως τα άρθρα 4 και 22 του «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών και άλλες  διατάξεις»
• Ν. 4072/2012, κεφάλαιο ΙΒ, ΦΕΚ Α’ 86/11-04-2012, «Σήμα Ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών»

Βασική νομοθεσία σε ευρωπαϊκό/διεθνές επίπεδο:

• ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2019/515 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 19ης Μαρτίου 2019 «σχετικά με την αμοιβαία  αναγνώριση των εμπορευμάτων που κυκλοφορούν νόμιμα στην αγορά άλλου κράτους μέλους και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.  764/2008»
• ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2017/821 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 17ης Μαΐου 2017 «για τον προσδιορισμό  υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας στην αλυσίδα εφοδιασμού των ενωσιακών εισαγωγέων κασσιτέρου, τανταλίου και βολφραμίου, των  μεταλλευμάτων τους, καθώς και χρυσού, που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων και υψηλού κινδύνου»
• KAΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 765/2008 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 9ης Ιουλίου 2008 «για τον καθορισμό  των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς όσον αφορά την εμπορία των προϊόντων και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ)  αριθ. 339/93 του Συμβουλίου»
• ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 16ης Δεκεμβρίου 2008 «για την  ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/EΟΚ  και 1999/45/EΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1907/2006»
• ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 18ης Δεκεμβρίου 2006 «για την  καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού  Οργανισμού Χημικών Προϊόντων καθώς και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/45/ ΕΚ και για κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 793/93 του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1488/94 της Επιτροπής καθώς και της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συμβουλίου και των  οδηγιών της Επιτροπής 91/155/ΕΟΚ, 93/67/ΕΟΚ, 93/105/ΕΚ και 2000/21/ΕΚ»

Η εξαγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεων που σχετίζονται με το επάγγελμα του Αργυροχρυσοχόου στην Ελλάδα είναι 7η σε τζίρο στην  ευρωπαϊκή κατάταξη της αργυροχρυσοχοΐας (102,6 εκ.€) εξάγοντας το 45% του προϊόντος της (46,5 εκ. €). Ωστόσο, το μερίδιό της στη διεθνή  αγορά είναι κάτω του 1%. Πρώτες σε μερίδια της διεθνούς αγοράς κοσμήματος είναι η Κίνα και η Ινδία (12%), οι ΗΠΑ (8%), Ιταλία και Γαλλία (6%)  και η Τουρκία (4%). Η εικόνα αυτή αποτυπώνει ότι το ελληνικό κόσμημα είναι δυναμικό για ειδικούς λόγους (σχεδιαστική πρωτοτυπία, χειροποίητη  παραγωγή, παραδοσιακές τεχνογνωσίες, μοναδικότητα), από την άλλη πλευρά όμως λόγοι εσωτερικού κι εξωτερικού περιβάλλοντος –  όπως περιγράφονται στη συνέχεια – εμποδίζουν την ανάπτυξη της εξωστρέφειάς του. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ελάχιστοι  μεταποιητικοί κλάδοι έχουν την δυνατότητα εξαγωγής σχεδόν του 50% του προϊόντος τους ή βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα των χωρών της ΕΕ και  αυτό είναι αξιοσημείωτο.

Καινοτομία προϊόντος/υπηρεσίας

Το προϊόν του ελληνικού κοσμήματος είναι κατεξοχήν καινοτομικό, καθώς είναι χειροποίητο, αξιοποιώντας παραδοσιακές τεχνογνωσίες και  τεχνικές που το καθιστούν αυθεντικό κι εν πολλοίς μοναδικό. Με άλλα λόγια, το ελληνικό κόσμημα χαρακτηρίζεται από τη σχεδιαστική του  πρωτοτυπία και την ενσωματωμένη δημιουργική εργασία. Επίσης, τα τελευταία χρόνια οι νεότεροι επαγγελματίες, πιο ευαισθητοποιημένοι και  πιο ενημερωμένοι για τις διεθνείς τάσεις και προοπτικές, στρέφονται στην κατασκευή «ηθικών» (ethical) προϊόντων που πληρούν αυστηρούς  κανόνες ως προς το περιβάλλον, τις συνθήκες παραγωγής και διάθεσης με στόχο την ιχνηλασιμότητα της αλυσίδας προσφοράς (supply chain  traceability).

Καινοτομία διαδικασίας

Υπάρχουν, πλέον, σημαντικές εξελίξεις στον εξοπλισμό εργαστηρίων αργυροχρυσοχοΐας, βασισμένες στις νέες τεχνολογίες που αφορούν, τόσο  στον σχεδιασμό όσο και στην κατασκευή του κοσμήματος. Έτσι, οι επαγγελματίες έχουν τη δυνατότητα με σχετικά φθηνό τεχνολογικό εξοπλισμό  να αυξήσουν αφενός την παραγωγικότητά τους κι αφετέρου να υλοποιήσουν σύνθετες σχεδιαστικές προτάσεις με ακρίβεια. Τέλος, οι  τεχνολογίες τρισδιάστατης εκτύπωσης και προσθετικής κατασκευής (3D printing) ανοίγουν νέους δρόμους στο επάγγελμα, τόσο για την  παραγωγή προϊόντων όσο και για την εύκολη αναπαραγωγή καλουπιών.

Καινοτομία στην οργάνωση/λειτουργία

Σε επίπεδο οργάνωσης του κλάδου/επαγγέλματος είναι γνωστό εδώ και πολλές δεκαετίες ότι συνηθίζεται με άτυπο τρόπο τα εργαστήρια, τα  καταστήματα και οι προμηθευτές τους να συσπειρώνονται χωρικά ή πολλές φορές να συστεγάζονται στα ίδια κτίρια διαμορφώνοντας μια άτυπη  αλυσίδα αξίας αποτελούμενη από αλληλοσυμπληρούμενες ειδικότητες. Η χωρική εγγύτητα των αργυροχρυσοχόων (κατά τα πρότυπα της  βιομηχανικής συμβίωσης ή/και του clustering) αποτελεί μια παραδοσιακή πρωτοτυπία που θα πρέπει υποστηριχθεί και να διαφυλαχθεί, καθώς η  συνύπαρξή τους στα κέντρα των πόλεων δημιουργεί πολλαπλά οφέλη στην παραγωγικότητα, στην προμήθεια πρώτων υλών αλλά και στη  διάθεση των τελικών προϊόντων.

Καινοτομία marketing

Υπάρχουν και θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν καινοτόμοι τρόποι προβολής και προώθησης του ελληνικού κοσμήματος, είτε με τη χρήση νέων  τεχνολογιών είτε με την υποστήριξη συμμετοχής σε διεθνή γεγονότα είτε, σε θεσμικό επίπεδο, μέσω μιας ολοκληρωμένης διαδικασίας  πιστοποίησης του ελληνικού κοσμήματος. Σήμερα, διατίθενται σημαντικά εργαλεία λογισμικού για τη διάθεση και τη διακίνηση των προϊόντων,  ιδίως μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου που δείχνει να ανέρχεται ιδιαίτερα.