Εγκαταστάτης–συντηρητής καυστήρων
Σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, ο τεχνίτης πρέπει να περάσει 3 βαθμίδες για να καταλήξει σε αδειοδοτημένο εγκαταστάτη. Οι νέοι αξιολογούν εξαιρετικά χρονοβόρα τη διαδικασία και δεν επιλέγουν το συγκεκριμένο επάγγελμα. Παρατηρείται σημαντική μείωση των αντίστοιχων τμημάτων στις τεχνικές σχολές, που συνεπάγεται έλλειψη νέων κατάλληλα καταρτισμένων επαγγελματιών. Η έλλειψη ελέγχων από την Πολιτεία αλλά και η ελλιπής ενημέρωση των καταναλωτών για την εξέχουσα σημασία επιλογής αδειοδοτημένου επαγγελματία, οδηγεί στη διεξαγωγή εργασιών του καυστηρατζή από συναφή επαγγέλματα ή από τεχνίτες χωρίς επίσημα χαρτιά (αδήλωτη εργασία) που μπορούν να μειώσουν την κοστολόγηση της εργασίας. Αυτό ενισχύει τον ανταγωνισμό και αποθαρρύνει περαιτέρω τους νέους. Το ζήτημα είναι αντιφατικό με την προβλεπόμενη αύξηση εργασιών του κλάδου, λόγω αύξησης συνδέσεων φυσικού αερίου που συνεπάγεται από την επέκτασης του δικτύου (ΦΕΚ 844/Β/4-3-2021) και την δυνατότητα αυτονόμησης διαμερισμάτων από την κεντρική θέρμανση σε πολυκατοικίες (Ν. 4495/2017). Ήδη, οι επαγγελματίες σημειώνουν αυξημένο φόρτο εργασίας τις περιόδους αιχμής, ενώ δυσκολεύονται να βρουν βοηθούς τεχνίτες.
Χρόνος εκδήλωσης: 0-3 έτη
Λέξεις-κλειδιά: εργατικό δυναμικό, χρόνος αδειοδότησης, έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού, νέοι επαγγελματίες, εκπαίδευση, διασφάλιση ποιότητας εργασίας
Η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική εστιάζει στην εξοικονόμηση ενέργειας, ενεργειακή αποδοτικότητα και επιλογή καυσίμων με χαμηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η εθνική ενεργειακή πολιτική κατ΄ επέκταση προσαρμόζεται εφαρμόζοντας σχήματα που αποσκοπούν στη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος ως χώρα. Στον κτιριακό τομέα υλοποιήθηκαν χρηματοδοτούμενα προγράμματα όπως το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» (2020-21) ή το «Αντικατάσταση συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου με συστήματα φυσικού αερίου σε κατοικίες» τα οποία επιδοτούν την αλλαγή συστήματος θέρμανσης. Αυτές οι δράσεις, σε συνδυασμό με τον Ν. 4495/2017 (που επιτρέπει την αυτονόμηση διαμερισμάτων από την κεντρική θέρμανση χωρίς την απόφαση της γενικής συνέλευσης), ενθαρρύνουν τον καταναλωτή στην απόφαση αλλαγής καυστήρα ή/ και καυσίμου θέρμανσης. Αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερο κύκλο εργασιών για τον κλάδο, καθώς αναμένονται αυξημένες αντικαταστάσεις υφιστάμενων καυστήρων αλλά και περισσότερες εγκαταστάσεις ανά πολυκατοικία (λέβητας ανά διαμέρισμα, αντί του ενός καυστήρα ανά κτίριο). Ενθαρρύνονται οι συνεργασίες με τεχνικά γραφεία και η σωστή οργάνωση γραφείου (δικαιολογητικά), ώστε να μπορούν να μετέχουν στα προγράμματα. Σε μελλοντικό χρόνο, διασφαλίζεται εργασία λόγω τακτικής συντήρησης των λεβήτων.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-5 έτη
Λέξεις-κλειδιά: αύξηση πελατολογίου, αύξηση κύκλου εργασιών, ενεργειακή πολιτική, χρηματοδοτικά σχήματα, ενεργειακή απόδοση
Ο νόμος Ν. 4605/2019 προσδιορίζει τον τρόπο ανανέωσης / θεώρησης αδειών και καθορισμό των εξετάσεων, τροποποιώντας το ΠΔ 114/2012 – ΦΕΚ 199/Α/17-10- 2012. Η τροποποίηση, επιπλέον του καθορισμού των εξετάσεων για την άδεια του «εγκαταστάτη εγκαταστάσεων καύσης», λύνει το παλαιότερο πρόβλημα θεώρησης αδειών αλλά και αντιστοίχισης παλαιών αδειών που είχαν ήξει. Είναι σημαντική, γιατί με τις εξετάσεις διασφαλίζεται το υψηλό επίπεδο των γνώσεων των επαγγελματιών του κλάδου, αποσαφηνίζεται ο καθορισμός του επαγγέλματος και ο καταμερισμός εργασιών, ενώ με τις θεωρημένες άδειες μπορεί να γίνει καλύτερος έλεγχος για τον εντοπισμό των μη αδειοδοτημένων επαγγελματιών. Είναι σημαντική η ενημέρωση των επαγγελματιών που έχουν παλαιότερες άδειες και χρειάζονται ανανέωση, ώστε να προετοιμάζονται έγκαιρα κάνοντας τις κατάλληλες ενέργειες. Ο ρόλος των Σωματείων σε αυτήν τη διαδικασία είναι καθοριστικός.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη
Λέξεις-κλειδιά: θεσμικό πλαίσιο, αδειοδότηση, έλεγχος παρατυπιών, εξετάσεις, θεώρηση αδειών
Το επάγγελμα συνδέεται έμμεσα με το Σχέδιο Δράσης Ενεργειακής Αποδοτικότητας (ΣΔΕΑ), που είναι το ελληνικό σχέδιο για την υιοθέτηση της Οδηγίας 2006/32/ΕΚ για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες. Το μέτρο Ο2 του 1ου ΣΔΕΑ αναφέρεται στην Αναβάθμιση συστημάτων λεβήτων / καυστήρων θέρμανσης σε υφιστάμενα κτίρια. Στο 3ο ΣΔΕΑ τα Μέτρα πολιτικής για εξοικονόμησης ενέργειας Μ1 έως και Μ8 στοχεύουν στην ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, δημόσιων κτιρίων και κτιρίων επαγγελματικής χρήσης. Γενικά, η ευρωπαϊκή και κατ’ επέκταση εθνική ενεργειακή πολιτική στοχεύουν στην προώθηση πιο «καθαρής» ενέργειας. Αυτή η τάση έχει θετική επιρροή στον κλάδο, καθώς ασχολείται, τόσο με την εγκατάσταση καυστήρων φυσικού αερίου (που θεωρείται καθαρότερη πηγή ενέργειας από το πετρέλαιο) και την αντικατάσταση παλαιών καυστήρων με νέους, σύγχρονης τεχνολογίας φιλικότερης προς το περιβάλλον, όσο και με την σωστή συντήρηση καυστήρων και λεβήτων, που συνεπάγεται εξοικονόμηση ενέργειας και καθαρότερα καυσαέρια.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη
Λέξεις-κλειδιά: ενεργειακή αναβάθμιση, αντικατάσταση καυστήρων, Σχέδιο Δράσης Ενεργειακής Αποδοτικότητας (ΣΔΕΑ), ενεργειακή πολιτική, μέτρα και δράσεις
Μεγάλο ποσοστό κατοικιών στην Ελλάδα είναι διαμερίσματα σε πολυκατοικίες. Μέχρι πρόσφατα, οι πολυκατοικίες είχαν κοινό σύστημα θέρμανσης και για να αυτονομηθεί ένα διαμέρισμα ήταν απαραίτητη η κατά πλειοψηφία συμφωνία της γενικής συνέλευσης. Με τον Ν. 4495/2017, επιτρέπεται η αυτονόμηση των διαμερισμάτων χωρίς την προαναφερθείσα συμφωνία, γεγονός που διευκολύνει τους ιδιοκτήτες στην μετατροπή του συστήματος θέρμανσης σε αποδοτικότερες εφαρμογές. Παράλληλα με την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου αλλά και με τις εθνικές πολιτικές που στοχεύουν στη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (π.χ. το ΣΔΕΑ χρηματοδοτεί την αντικατάσταση παλαιών καυστήρων με σύγχρονης τεχνολογίας), ο συγκεκριμένος Νόμος καταλήγει σε αύξηση του κύκλου εργασιών των επαγγελματιών εγκαταστατών-συντηρητών. Ενώ πρότινος σε μια πολυκατοικία υπήρχε ένας καυστήρας, τώρα έχουν εν δυνάμει τόσους ελάτες όσους και διαμερίσματα. Σε οικιακό επίπεδο (διαμερίσματα) προτιμώνται οι επιτοίχιοι λέβητες. Έχουν περισσότερους αυτοματισμούς και έξυπνα ηλεκτρονικά συστήματα, που επιτρέπουν στον ιδιοκτήτη και τον επαγγελματία καλύτερο έλεγχο της εγκατάστασης κατά τη χρήση και συντήρηση, αλλά και αμεσότερη και αποτελεσματικότερη επιδιόρθωση βλαβών. Επιπλέον, οι επιτοίχιοι λέβητες χρησιμοποιούν πιο σύγχρονες τεχνολογίες καύσης. Ο επαγγελματίας καλείται να γνωρίζει τα νέα συστήματα.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-5 έτη
Λέξεις-κλειδιά: επιτοίχιοι λέβητες, Ν. 4495/2017, αύξηση πελατολογίου, αύξηση κύκλου εργασιών, εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων
Σύμφωνα με το ΦΕΚ 844/Β/4-3-2021 «Έγκριση του Προγράμματος Ανάπτυξης της εταιρείας με την επωνυμία «Δημόσια Επιχείρηση Δικτύων Διανομής Αερίου Ανώνυμη Εταιρεία» (ΔΕΔΑ) για το Δίκτυο Διανομής Λοιπής Ελλάδας για την περίοδο 2021-2025» προβλέπεται να επεκταθεί το δίκτυο διανομής φυσικού αερίου στις περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Ελλάδας, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου, και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, με εκτιμώμενες 68.365 νέες συνδέσεις όλων των κατηγοριών (οικιακών, εμπορικών, βιομηχανικών) σε 34 πόλεις όλης της επικράτειας το διάστημα 2021-25. Το σχέδιο προβλέπεται να συνεχιστεί σε 2η φάση μέχρι το 2036, εκτιμώντας περισσότερες από 170.000 συνδέσεις καταναλωτών. Η τάση αυτή συνδυάζεται και με τον Ν. 4495 /2017, που διευκολύνει την αυτονομία θέρμανσης των διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες, και τελικά συνεπάγεται αύξηση κύκλου εργασιών για τους αδειοδοτημένους επαγγελματίες, τόσο για την εγκατάσταση των νέων καυστήρων/ λεβήτων φυσικού αερίου όσο και τα επόμενα χρόνια κατά την συντήρησή τους.
Χρόνος εκδήλωσης: 0-5 έτη
Λέξεις-κλειδιά: επέκταση δικτύου φυσικού αερίου, επενδύσεις, οικιακές, εμπορικές και βιομηχανικές συνδέσεις, αύξηση ζήτησης για εγκαταστάσεις
Οι εμπορικές εταιρίες προωθούν τις νέες τεχνολογίες (inverter, ψηφιακή τεχνολογία καύσης κ.ά.). Οι τεχνολογικές εξελίξεις προωθούν και στοχεύουν συνήθως σε καλύτερη ενεργειακή απόδοση, χαμηλότερους ρύπους, λιγότερο θόρυβο, μόνωση στις καμινάδες, καθώς και η εισαγωγή ψηφιακών μέσων για συχνότερη εναρμόνιση και ρύθμιση (modulation), καλύτερη παρακολούθηση και καταγραφή της λειτουργιάς του καυστήρα. Κάποιες εφαρμογές είναι ο ψηφιακός διαχειριστής καύσης, μικροεπεξεργαστές που παρακολουθούν και ελέγχουν την διαδικασία καύσης κ.ά. Ο συνδυασμός τεχνολογίας με ψηφιακά «έξυπνα» συστήματα και σύνδεσης του λέβητα με εφαρμογές (applications) για απομακρυσμένο έλεγχο διευκολύνει την εργασία του επαγγελματία, εξασφαλίζει καλύτερο και πιο άμεσο έλεγχο της εγκατάστασης, ενώ οδηγεί σε εξοικονόμηση χρόνου κατά την επίλυση προβλημάτων/ επιδιόρθωση βλαβών. Επιπλέον, εμφανίζονται στην αγορά και άλλα σύγχρονα προϊόντα, όπως αναλυτές καυσαερίων, που μπορούν να έχουν ασύρματη σύνδεση σε κινητό τηλέφωνο ή ταμπλέτα, ώστε να υπάρχει και απομακρυσμένη πρόσβαση στις μετρήσεις. Ο επαγγελματίας θα πρέπει να παρακολουθεί και να ενημερώνεται για τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη
Λέξεις-κλειδιά: νέες τεχνολογίες, κατάρτιση, ψηφιακά συστήματα, εξοικονόμηση ενέργειας, χαμηλοί ρύποι, εγκατάσταση-συντήρηση νέων συστημάτων
Η Δημόσια Επιχείρηση Δικτύων Διανομής Αερίου (ΔΕΔΑ) αναπτύσσει για πρώτη φορά υποδομές φυσικού αέριου μέσω των έργων μικρής κλίμακας Υγροποιημένου Φυσικού Αεριού (Small Scale LNG) σε συνεργασία με τον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) και τους αρμοδίους φορείς. Επιπλέον, τοποθετεί «έξυπνους» μετρητές, οπότε οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν ανά πάσα στιγμή και με ακρίβεια, μέσω ηλεκτρονικής ένδειξης πάνω στον μετρητή, την κατανάλωση φυσικού αέριου σε πραγματικό χρόνο. Αυτές οι δράσεις, που καταλήγουν σε εξοικονόμηση χρημάτων, ενθαρρύνουν τον καταναλωτή στην επιλογή εγκατάστασης συστήματος καύσης φυσικού αερίου ως σύστημα θέρμανσης και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-5 έτη
Λέξεις-κλειδιά: ΔΕΔΑ, ΔΕΣΦΑ, νέες τεχνολογίες, κατάρτιση, ψηφιακά συστήματα, εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων, χαμηλοί ρύποι
Τα τελευταία χρόνια η χρήση του διαδικτύου επεκτείνεται σε πολλούς τομείς, όπως η εύρεση επαγγελματιών μέσω από εξειδικευμένων πλατφόρμων. Για τεχνικά επαγγέλματα, κάποιες είναι οι: douleftaras, texnitesonline κ.ο.κ. Αυτές παρέχουν την δυνατότητα άμεσης αξιολόγησης του επαγγελματία από τον πελάτη, οπότε μια καλή κριτική μπορεί να λειτουργήσει και σαν μέσο διαφήμισης. Αυτή η τάση αποτελεί ευκαιρία για το συγκεκριμένο επάγγελμα, ώστε να μειωθεί ο ανταγωνισμός από συναφή επαγγέλματα αλλά και από τεχνίτες που λειτουργούν με αδήλωτη εργασία. Μέλη του Συνδέσμου επαγγελματιών Προμηθέας έκαναν έναν συνεταιρισμό ο οποίος λειτουργεί από 1/2021 μια εξειδικευμένη πλατφόρμα/εφαρμογή (servicelevita.gr) διασύνδεσης του πελάτη με τα μέλη του: ο πελάτης καταχωρεί το αίτημα και τα στοιχεία του λέβητά του, και η πληροφορία αποστέλλεται στους καταλληλότερους (με κριτήρια χωρικά αλλά και εξειδίκευσης), εγγεγραμμένους επαγγελματίες, ώστε να επιτυγχάνεται βέλτιστη εξυπηρέτηση. Εντός της εφαρμογής, υπάρχει ενημέρωση για τις τιμές καυσίμων, εγχειρίδια χρήσης λεβήτων κ.ά. Τέτοιες δράσεις θεωρείται ότι συμβάλουν στο να επιλέγει ο πελάτης αδειοδοτημένο επαγγελματία, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται η νομιμότητα των εργασιών και υπηρεσιών.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη
Λέξεις-κλειδιά: τεχνολογία, διαδίκτυο, ηλεκτρονικές πλατφόρμες, Σωματεία, αξιολόγηση, πελατολόγιο, εύρεση εργασίας, παροχή υπηρεσίας
Ο εγκαταστάτης- συντηρητής είναι ως επί το πλείστον ελεύθερος επαγγελματίας/αυτοαπασχολούμενος που εφαρμόζει το μοντέλο «απευθείας στον πελάτη», ενώ συνεργάζεται με άλλους επαγγελματίες (μηχανικούς, τεχνικούς), όταν χρειάζεται. Ο ανταγωνισμός αλλά και η ευρύτερη τάση της αγοράς για συγκεντρωτική παροχή υπηρεσίας (π.χ. με τις υπηρεσίες Facilities Management που παρέχουν ένα ολοκληρωμένο σύνολο υπηρεσιών διαχείρισης κτιρίων, που συνδυαστικά εξασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία των κτιριακών εγκαταστάσεων) μπορεί να προκαλέσει στους επαγγελματίες δυσκολίες διατήρησης της ατομικής επιχείρησης. Ενδεχομένως να υπάρχει αλλαγή προς το μοντέλο εργασίας «παρόχου πλήρους υπηρεσίας» σε μεγάλες εταιρίες.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη
Λέξεις-κλειδιά: ανταγωνισμός, αλλαγή μοντέλου εργασίας, μικρή/ατομική επιχείρηση, ολοκληρωμένη διαχείριση κτιρίου
Η ευρωπαϊκή οδηγία περί Ecodesign καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης και εκπομπών ρύπων που θα πρέπει να πληρούν οι λέβητες πετρελαίου και αεριού. Οι λέβητες πρέπει να συνοδεύονται από την Ετικέτα Ενεργειακής Απόδοσης. Η σύγχρονη ενεργειακή πολιτική στοχεύει στην εξοικονόμηση ενέργειας, μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και χρήση καθαρότερων πηγών ενέργειας. Ο στόχος είναι η αντικατάσταση συμβατικών τεχνολογιών από σύγχρονες με μέγιστη ενεργειακή κλάση Α+. Οι νέες τεχνολογίες εξασφαλίζουν υψηλή απόδοση, εξοικονόμηση ενέργειας, και μείωση των εκπομπών NOx και CO στα συμβατικά καύσιμα αλλά και η χρήση εναλλακτικών συστημάτων θέρμανσης. Η σωστή συντήρηση του καυστήρα καθώς και η αντικατάσταση παλαιότερων με σύγχρονους συμβαδίζει με τις αρχές και τους στόχους της πράσινης οικονομίας.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-3 έτη
Λέξεις-κλειδιά: τεχνολογία, εκπομπές αερίων, θεσμικό πλαίσιο, ευρωπαϊκή οδηγία, ecodesign, ενεργειακή απόδοση
Στις 29 Μαρτίου 2021, τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το Νέο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, το οποίο θα αποτελέσει την επικαιροποιημένη στρατηγική της Ελλάδας για την κυκλική οικονομία την επόμενη 5ετία. Το συγκεκριμένο επάγγελμα εντάσσεται, τόσο στις δράσεις που αφορούν την κατανάλωση ενέργειας (1ος άξονας) όσο και στα βασικά προϊόντα «Κατασκευές και κτίρια» (5ος άξονας). Αναμένεται να δημιουργήσει καινοτόμες θέσεις εργασίας και αναβαθμισμένες γνώσεις και δεξιότητες. Μια σχετική με τον κλάδο δραστηριότητα, που μέχρι τώρα δεν υπάρχει και εντάσσεται στο πλαίσιο της Κυκλικής Οικονομίας, είναι η ανακύκλωση των παλαιών λεβήτων που θα αντικατασταθούν από τους πιο σύγχρονους. Αυτή η πρωτοβουλία ενισχύει την πράσινη οικονομία και μπορεί να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.
Χρόνος εκδήλωσης: 1-5 έτη
Λέξεις-κλειδιά: Σχέδιο δράσης, ανακύκλωση, κυκλική οικονομία, νέες δεξιότητες